Omuz ekleminde zamanla kıkırdağın aşınması ve eklem yüzeyinde kireç birikmesi sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Omuz kireçlenmesi hareket kısıtlılığı, ağrı ve eklem sertliği ile kendini gösterir. Genellikle yaşlanma, eklem aşırı kullanımı veya travmalar nedeniyle ortaya çıkar. Tedavi edilmediğinde günlük aktiviteleri zorlaştırabilir. Fizik tedavi, ilaçlar ve cerrahi müdahale tedavi seçenekleri arasındadır.
Omuz Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Omuzda sürekli veya aralıklı ağrı, özellikle hareket sırasında şiddetlenir. Dinlenirken de ağrı hissedilebilir. Omuz hareketlerinde kısıtlılık ve sertlik. Sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra daha belirgin olabilir. Omuzu tam olarak hareket ettirememe, özellikle kolu yukarı kaldırmada zorluk yaşama.
Omuzu hareket ettirirken tıkırtı veya çıtırtı sesleri duyulabilir. Omuz kaslarında güçsüzlük hissedilebilir ve günlük aktiviteler zorlaşabilir. Omuz ekleminde şişlik ve hassasiyet olabilir. Omuz kireçlenmesi belirtileri zamanla artabilir. Hareket kabiliyetini önemli ölçüde kısıtlayabilir. Erken teşhis ve tedavi önemlidir.
Omuz Kireçlenmesi Neden Olur?
İlerleyen yaşla birlikte eklem kıkırdağı aşınmaya başlar, bu da omuz kireçlenmesi yaşanmasına yol açabilir. Omuz bölgesine alınan darbe, spor yaralanması veya kazalar, eklemde kıkırdak hasarına ve zamanla bu duruma neden olur. Tekrarlayan hareketler, ağır yük kaldırma veya omuz eklemini zorlayan işler, omuz eklemini yıpratır.
Bu durumun yaşanmasına yol açabilir. Ailede kireçlenme öyküsü olan kişilerde risk artabilir. Romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları da kıkırdağa zarar vererek neden olabilir. Omuz kireçlenmesi ağrı, hareket kısıtlılığı ve eklemde sertlik ile kendini gösterir.
Omuz Kireçlenmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, hastanın belirtilerini, ağrının başlangıcını, süresini ve şiddetini öğrenir. Aynı zamanda hastanın genel sağlık durumu ve omuzla ilgili geçmiş yaralanmalar sorgulanır. Doktor, omuz ekleminin hareket açıklığını değerlendirir, hassasiyet, şişlik ve kas gücündeki zayıflığı kontrol eder. Omuz hareketleri sırasında krepitasyon (kıtırtı sesi) olup olmadığına bakar. Omuz ekleminde kıkırdak kaybını ve kemik çıkıntılarını (osteofitler) tespit etmek için röntgen çekimi yapılır. Bu, kireçlenmenin derecesini görmek için en sık kullanılan görüntüleme yöntemidir.
Eğer röntgen yeterli bilgi vermezse veya yumuşak doku hasarı şüphesi varsa, MR çekimi istenebilir. MR, kıkırdak, kas ve bağ dokularının daha net incelenmesini sağlar. Eklemi çevreleyen yumuşak doku ve sıvı birikimini değerlendirmek için ultrason kullanılabilir. Kireçlenme ile benzer belirtiler gösteren başka hastalıkları ekarte etmek için kan testleri yapılabilir. Nadir durumlarda, eklemden sıvı çekilerek incelenebilir. Bu test, enfeksiyon veya diğer eklem rahatsızlıklarını dışlamak için kullanılır. Omuz kireçlenmesi teşhisi bu yöntemler kullanılarak konur ve gerekli tedavi planı buna göre belirlenir.
Omuz Kireçlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Hafif kireçlenme vakalarında ağrıyı hafifletmek için nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar kullanılır. Omuz eklemine yapılan kortizon enjeksiyonları ağrıyı ve iltihabı azaltmada etkili olur. Omuz eklemini güçlendirmek ve hareket açıklığını korumak için özel egzersizler önerilir. Bu egzersizler, kasları güçlendirerek omuz üzerindeki baskıyı azaltır. Şişlik ve ağrıyı hafifletmek için sıcak veya soğuk kompres uygulanabilir.
Omuzdaki yüklenmeyi azaltarak, omuz kireçlenmesi ilerlemesini yavaşlatmak gerekir. Bunun için bazı aktivitelerden kaçınılması önerilir. Kıkırdak sağlığını destekleyen vitamin ve minerallerin alımına dikkat edilmelidir. Vaka ileri seviyedeyse ve diğer tedavi yöntemleri etkili olmadıysa, minimal invaziv cerrahi yapılır. Çok ileri vakalarda omuz protezi (total omuz artroplastisi) gerekebilir. Bu ameliyatla hasarlı eklem değiştirilir. Omuz kireçlenmesi erken teşhisi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak açısından önemlidir. Tedavi süreci kişiye özel planlanmalıdır.