TOTAL DİZ ARTROPLASTİSİ NEDİR?

(DİZ PROTEZİ NEDİR?)

Total diz artroplastisi (TDA) ya da daha yaygın olarak bilinen adıyla diz protezi konservatif tedavilerden fayda görmeyen ileri evre diz gonartroz hastalarında uygulanan bir cerrahi tedavi yöntemidir. Bu tedavi yöntemi ile diz ekleminde proteze özgü kesi kılavuzları kullanılarak anatomiye uygun kesiler yapılarak bozulmuş olan kıkırdak yapı temizlenir ve ekleminin hareketlerini mekaniğine mümkün olduğunca uygun şekilde sağlamak amacı ile protez yerleştirilir. Günümüzde diz protezlerinin ömrü normal şartlarda yaklaşık olarak 15-20 sene kadardır.

Total diz artroplastisi ile amaçlanan hastanın yaşam kalitesini arttırmak, ağrıyı azaltmak ve eklem hareketliliğini geri kazandırmaktır. Ancak diz artroplastisi ameliyatı her hasta için uygun olmayabilir. Bunlar;

• Diz ekleminde yakın zamanda geçirilmiş veya mevcut enfeksiyon varlığı.
• Vücutta başka bir kaynakta aktif enfeksiyon varlığı.
• Diz ekleminde ekstansör mekanizmanın devamsızlığı veya ciddi işlev bozukluğu.
• Nöromusküler kas zayıflığına bağlı rekurvatum deformitesi.
• Ağrısız, iyi işlev gören diz artrodezinin varlığı.

Kesin kontrendikasyonların yanında göreceli ve tartışmalı olan bazı kontrendikasyonlarda bulunmaktadır. Aşağıda belirtilen kontrendikasyonlar her hasta için bireysel olarak dikkatlice değerlendirmeye alınmalıdır.

• Hastada anestezi, cerrahinin metabolik gereksinimlerini ve yara iyileşmesinde sorun yaşayabileceği sağlık sorunlarının varlığı.
• Operasyon geçirecek bacakta önemli aterosklerotik hastalık.
• Operasyon alanında psoriasis gibi cilt hastalığının bulunması.
• Tekrarlayan selülit ile venöz staz.
• Nöropatik artropati.
• Obezite (BMI ≥ 50).
• Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları.
• Diz çevresinde osteomyelit öyküsü.

Total diz artroplasti ameliyatının sonuçları çok büyük oranda yüz güldürücü olmakla beraber komplikasyon riskleri de mevcuttur. Bunlardan bazıları;

1. Enfeksiyon: Yara yeri enfeksiyonları, derin enfeksiyonlar ve peri-prostetik enfeksiyonlar TDA’nin önemli komplikasyonları arasındadır. Bu enfeksiyonlar antibiyotik tedavisi ve debritmanı, implantın çıkartılmasını ve revizyon cerrahisi gerektirebilir.
2. Damar ve Sinir Hasarları: Cerrahi sırasında damar veya sinir hasarı oluşabilir. Bu durumlar nadir olmakla birlikte, kan pıhtıları, kanamalar veya sinir hasarı gibi komplikasyonlara neden olabilirler.
3. İmplant ile ilişki sorunlar: Protez bileşenlerinin gevşemesi, aşınması veya kırılması gibi implant ilişkili sorunlar ortaya çıkabilir. Bu durumlar genellikle geç komplikasyonlardır ve revizyon cerrahisi gerektirebilir.
4. Diz eklemi ilişkili problemler: Protez yerleştirildikten sonra, bazen diz eklemi çevresinde şişlik, sızıntı veya ağrı gibi sorunlar olabilir. Bu durumlar genellikle enfeksiyon veya doku reaksiyonlarından kaynaklanır.
5. Doku reaksiyonları ve allerjiler: Protez materyallerine karşı alerjik reaksiyonlar veya doku reaksiyonları nadir olabilir, ancak bazı hastalarda görülebilir.
6. Dizde stabilite sorunları: Diz stabilitesinde kas veya implant kaynaklı sorunlar ortaya çıkabilir. Bu durumlar genellikle fizyoterapi veya revizyon cerrahisi ile tedavi edilir.
7. Kan pıhtıları ve derin venöz tromboz: Cerrahi sonrası dönemde kan pıhtıları oluşabilir, bu da pulmoner emboli veya damar tıkanıklığı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
8. Fonksiyonel sorunlar: Bazı hastalarda, protez yerleştirildikten sonra istenmeyen fonksiyonel sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu durumlar genellikle fizyoterapi ve rehabilitasyon ile yönetilir.

Bu komplikasyonlar genellikle nadir olmakla birlikte, TDA sonrası hastaların düzenli takipleri ve gerektiğinde doktorlarına başvurmaları önemlidir.

Bu konu hakkında yazılanlar özet ve kısa bilgilendirme amaçlıdır. Konuya ilişkin daha detaylı bilgi için lütfen ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurun.