Omuz eklem kapsülünün iltihaplanması ve sertleşmesi sonucu hareket kısıtlılığı ve ağrı ile karakterize edilen bir durumdur. Donuk omuz sendromu genellikle yavaş ilerler ve üç aşamada seyreder. Donma aşaması, dondurma aşaması ve çözülme aşaması. İlk aşamada omuz hareketlerinde ağrı ve kısıtlılık yaşanır. İkinci aşamada ağrı azalırken hareket kısıtlılığı artar. Son aşamada ise hareket kabiliyeti yavaş yavaş geri kazanılır. Tedavisi fizik tedavi ve gerekirse cerrahi müdahaleyi içerebilir.
Donuk Omuz Sendromu Belirtileri
İlk aşamasında, özellikle gece ağrısı yaygındır ve bu ağrı omuzdan başlayarak kola yayılabilir. Ağrı, omuzun hareket ettirilmesiyle artar. Omuz ekleminin hareket kabiliyeti zamanla azalır. Hem aktif hem de pasif hareketlerde kısıtlılık olur. Omuz çevresindeki kaslar sertleşir ve hareket etmek zorlaşır. Bu, günlük aktivitelerin yapılmasını zorlaştırabilir.
Omuzun yukarı kaldırılması, dışa ve içe döndürülmesi gibi hareketlerde belirgin bir azalma olur. Kişi başının üzerine bir şey uzatmakta veya sırtını kaşımakta zorlanabilir. Donuk omuz sendromu ilerledikçe ağrı azalabilir ancak sertlik artar. Omuz hareketleri daha kısıtlı hale gelir. Omuzdaki ağrı, özellikle gece uyurken artar ve uyku düzenini bozabilir. Genellikle üç aşamada ilerler.
Dondurma aşamasında omuzda ağrı ve hareket kısıtlılığı başlar. Donma aşamasında ağrı azalır, ancak omuz hareketleri ciddi şekilde kısıtlanır. Çözülme aşamasında omuz hareket kabiliyeti yavaş yavaş geri döner. Donuk omuz sendromu belirtileri kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir.
Donuk Omuz Sendromu Neden Olur?
Omuzda meydana gelen kırıklar, çıkıklar veya diğer travmalar gelişmesine neden olabilir. Travma sonrası iyileşme sürecinde omuzun uzun süre hareketsiz kalması, kapsülün sertleşmesine yol açar. Omuz bölgesine yapılan cerrahi müdahaleler sonrasında donuk omuz sendromu gelişebilir. Ameliyat sonrası rehabilitasyon sürecinde hareket yapılmaması, omuz kapsülünün yapışmasına neden olur.
Uzun süreli hareketsizlik, omuz ekleminin sertleşmesine yol açar. Ayrıca hareket kabiliyetinin azalmasına yol açar. Bu, genellikle kolun hareketsiz kaldığı durumlarda (örneğin alçıda) görülür. Diyabet, hipotiroidizm, hipertiroidizm, Parkinson hastalığı gibi kronik hastalıklar riski artırır.
Özellikle diyabetli bireylerde bu sendromun gelişme olasılığı daha yüksektir. Romatoid artrit omuz ekleminin iltihaplanmasına ve sertleşmesine neden olur. Kalp hastalığı veya kalp ameliyatı geçirmiş bireylerde de donuk omuz sendromu gelişme riski yüksektir. Genellikle 40-60 yaş arası bireylerde daha sık görülür ve kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır.
Donuk Omuz Sendromu Tedavi Yöntemleri
İlk evresinde ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar kullanılarak ağrı ve inflamasyon kontrol altına alınır. Kortikosteroid enjeksiyonları doğrudan omuz eklemine yapılabilir. Bu, ağrıyı azaltabilir ve hareket kabiliyetini artırabilir. Omuz hareketliliğini artırmaya yardımcı olacak düzenli germe egzersizleri önerilir.
Omuz kaslarını güçlendiren egzersizler de tedavi planının bir parçası olabilir. Fizyoterapistler tarafından uygulanan manipülasyon ve diğer fizik tedavi teknikleri etkilidir. Fizik tedavi sonuç vermediğinde, minimal invaziv cerrahi tekniklerle müdahale edilir. Manipülasyon altında anestezi yöntemi uygulanır. Bu, hastanın anestezi altındayken omuz ekleminin hareket ettirilmesiyle gerçekleştirilir. Eklem kapsülü gevşetilerek hareket aralığı artırılmaya çalışılır.
Ultrason ve elektrostimülasyon teknikleri, donuk omuz sendromu tedavisinde destekleyici olabilir. Hyaluronik asit enjeksiyonları eklem içine yapılır. Bu enjeksiyonlar, eklem hareketliliğini artırabilir ve ağrıyı azaltabilir. Ağrı ve inflamasyonu azaltmak için omuza sıcak veya soğuk kompres uygulamaları yapılabilir. Profesyonel masaj terapileri, omuz kaslarını rahatlatabilir ve hareketliliği artırabilir. Bazı hastalar akupunkturun ağrıyı azaltmada etkili olduğunu bildirmiştir.
Omuzda hafif bir ağrı veya sertlik hissedildiğinde hemen tedaviye başlamak önemlidir. Omuz eklemine yönelik düzenli egzersizler, sendromu önlemeye yardımcı olabilir. Tedavi sürecinde hasta ve doktor işbirliği oldukça önemlidir. Her hastanın durumu farklı olabileceğinden, tedavi planı kişiye özel olarak hazırlanmalıdır. Tedaviye erken başlanması, tedavi süresini ve başarısını olumlu yönde etkiler.
